Sáng kiến kinh nghiệm Một số kỹ năng giúp trẻ tự bảo vệ bản thân cho trẻ 5-6 tuổi an toàn, hạnh phúc
Với thời buổi công nghệ thông tin hiện đại, chỉ với một chiếc điện thoại nhỏ bằng bàn tay nhưng chúng ta có thể theo dõi được những tin tức xảy ra hàng ngày, hàng giờ xung quanh mình. Và cụm từ “Trẻ em bị bạo hành, trẻ em bị xâm hại” chắc hẳn không phải là điều xa lạ gì với chúng ta. Đây là một thực trạng này đang diễn ra ngày càng phức tạp và nghiêm trọng hơn. Đã có những câu chuyện xảy ra rất đau lòng, chúng ta đã từng nghe câu chuyện một bé gái bị trêu trọc khi đi thang máy của chung cư chính nơi mình ở hay câu chuyện đau lòng gần đây nhất được các trang thông tin đưa lên đó chính là câu chuyện một em bé 8 tuổi đã bị mẹ kế bạo hành đánh đập dẫn đến tử vong. Những sự việc đó hậu quả để lại rất nặng nề cho các bé, nhẹ thì tổn thương tâm lý mà nặng thì dẫn đến tử vong. Điều đó khiến cho người thân các bé và cả cộng động xã hội cảm thấy rất bất bình.
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Một số kỹ năng giúp trẻ tự bảo vệ bản thân cho trẻ 5-6 tuổi an toàn, hạnh phúc", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số kỹ năng giúp trẻ tự bảo vệ bản thân cho trẻ 5-6 tuổi an toàn, hạnh phúc
em còn chưa kịp thời, mô hình trợ giúp thiếu tính chuyên nghiệp. Vì vậy, vấn đề trẻ em bị bạo hành và xâm hại cần phải huy động sự tham gia của toàn xã hội. Là một người giáo viên mầm non, bản thân nhận thức được vai trò, tầm quan trọng của việc giáo dục các kỹ năng bảo vệ bản thân cho trẻ trước thực trạng xã hội hiện nay. Vì vậy tôi chọn đề tài: “Một số kỹ năng giúp trẻ tự bảo vệ bản thân cho trẻ 5-6 tuổi an toàn, hạnh phúc.” để nghiên cứu nhằm góp phần vào việc hình thành và rèn luyện các kỹ năng bảo vệ cơ thể cho trẻ. III. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn đề xuất một số biện pháp giáo dục kỹ năng bảo vệ cơ thể cho trẻ 5 - 6 tuổi. Nhằm mục đích giúp trẻ có tính tự lập, tự tin, chủ động, có thái độ, hành vi đúng đắn, tích cực đối với môi trường tự nhiên, môi trường xã hội, được trải nghiệm và có được một số kinh nghiệm trong cuộc sống, biết được điều nên làm và không nên làm và biết cách xử lý các tình huống, biết yêu quý giữ gìn bản thân mình, có kỹ năng tránh những nơi nguy hiểm, biết giúp đỡ bạn bè khi gặp nguy hiểm, biết tự làm những việc tự phục vụ bản thân, không dựa dẫm vào người khác, từ đó giúp trẻ dần trở thành người có trách nhiệm và có cuộc sống hài hòa trong tương lai, góp phần nầng cao chất lượng việc tổ chức các hoạt động giáo dục và rèn luyện các kỹ năng cho trẻ lớp 5 tuổi. IV. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU Trẻ mẫu giáo lớn 5- 6 tuổi: Lớp A2. V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Trong quá trình thực hiện sáng kiến kinh nghiệm, tôi đã sử dụng các nhóm phương pháp đó là: - Phương pháp nghiên cứu lí luận: Qua nghiên cứu sách vở, chuyên đề, tài liệu có liên quan đến giáo dục kỹ năng bảo vệ bản thân cho trẻ 5 - 6 tuổi. - Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Quan sát các hoạt động trong ngày của trẻ 5-6 tuổi thông qua trao đổi với phụ huynh qua Zalo nhóm lớp, qua các buổi gặp gỡ với các con qua phần mềm Zoom. - Phương pháp thu thập thông tin: Tôi thực hiện cuộc phỏng vấn với giáo phân loại kỹ năng sống thành ba nhóm cơ bản và kỹ năng tự bảo vệ là một trong những kỹ năng thuộc nhóm một - gồm các các kỹ năng tự nhận thức và sống với chính mình. Vì vậy nếu xét dưới góc độ tồn tại và phát triển của cá nhân thì kỹ năng tự bảo vệ là kỹ năng cần thiết và quan trọng. Đối với lứa tuổi 5-6 tuổi, đây là thời kỳ vàng để giáo dục các kỹ năng tự bảo vệ cho trẻ bởi vì trong nhiều công trình nghiên cứu người ta đã xác định rằng ở trẻ 6 tuổi có sự phát triển mạnh mẽ về hình thái và chức năng của não. Trọng lượng bộ não của trẻ 6 tuổi đã đạt hơn 90% trọng lượng của não người lớn. Trình độ tổ chức các vùng khác nhau của não, khả năng tích tụ máu ở não của trẻ em 6 tuổi đã đủ chín muồi để có thể lĩnh hội và xử lý lượng thông tin khá lớn và phức tạp, đó chính là điều kiện thuận lợi để trẻ em thực hiện một loạt hoạt động mới, tức là hoạt động học tập. Vì vậy, dạy cho trẻ biết cách “ Bảo vệ bản thân” mình từ nhỏ sẽ là những bước nền tảng để trẻ có thể có những kỹ năng phòng tránh khi gặp những trường hợp nguy hiểm, giúp các con hướng tới một cuộc sống an toàn và hành phúc. Và đó chính là lý do tôi chọn đề tài: “ Một số kỹ năng giúp trẻ tự bảo vệ bản thân cho trẻ 5-6 tuổi an toàn, hạnh phúc” trong năm học 2021 - 2022 làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm. II. CƠ SỞ THỰC TIỄN. Năm học 2021 - 2022 tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp mẫu giáo lớn A2 ( 5-6 tuổi) với tổng số trẻ là 26 trẻ. Do đây là năm học đặc biệt trẻ nghỉ học ở nhà phòng chống dịch nên tôi thấy có những thuận lợi và khó khăn sau: 1. Thuận lợi. - Đầu năm được tham dự lớp bồi dưỡng chuyên về giáo dục kỹ năng tự bảo vệ do PGD và nhà trường tổ chức nên tích lũy được một số kiến thức, cũng như kinh nghiệm dạy trẻ các kĩ năng sống trong quá trình chủ nhiệm lớp. - Phụ huynh lớp tôi rất tích cực trong các hoạt động mà các cô đưa ra từ đó gắn kết hơn sự phối hợp giữa gia đình và nhà trường để tạo điều kiện cho các con phát triển toàn diện nhất. - Bản thân tôi luôn thường xuyên học hỏi, tự trau dồi kiến thức, luôn tìm Với kết quả khảo sát trẻ đầu năm của lớp tôi như vậy, tôi luôn băn khoăn, trăn trở đó là làm thế nào để giáo dục trẻ lớp tôi các kỹ năng bảo vệ mình, tôi đã đưa ra một số biện pháp nhằm giáo dục kỹ năng tự bảo vệ cho trẻ mẫu giáo lớn ở trường mầm non. III: NHỮNG BIỆN PHÁP THỰC HIỆN ĐỀ TÀI 1. Biện pháp 1. Giáo viên cần xác định rõ mục tiêu của việc giáo dục kỹ năng tự bảo vệ cho trẻ là gì? Có thể nói rằng đây là một năm học đặc biệt, đặc biệt ở chỗ là cô trò chúng tôi chỉ được gặp nhau thông qua các buổi gặp gỡ qua zoom, qua các buổi trao đổi với phụ huynh qua nhóm lớp trên Zalo. Vậy nên một điều rất khó cho chúng tôi đó là làm như thế nào để truyền đạt các kiến thức cho các con một cách ngắn gọn nhưng mang lại hiệu quả tốt nhất. Và việc dạy trẻ kỹ năng tự bảo vệ bản thân tôi cũng phải xác định rõ những mục tiêu phù hợp trong tình hình dịch bệnh khi trẻ nghỉ học tại nhà là cần những mục tiêu như thế nào để trẻ có thể tiếp thu một cách hiệu quả nhất những kiến thức mà giáo viên muốn truyền tải. Những kỹ năng giúp trẻ bảo vệ bản thân dưới đây đều phù hợp với hoàn cảnh khi trẻ nghỉ dịch ở nhà. * Giáo dục kỹ năng bảo vệ bản thân trước người xa lạ. Trẻ ở lứa tuổi này thường có tâm lý “mềm mỏng”, dễ bị các đối tượng lạ dụ dỗ bởi đồ chơi hay món ăn yêu thích để từ đó, kẻ xấu có thể lợi dụng các bé hoặc chúng có thể bắt cóc các bé. Do đó việc giáo dục cho trẻ kỹ năng bảo vệ bản thân trước người lạ một kỹ năng rất quan trọng. Nhưng giáo dục trẻ bảo vệ bản thân trước người lạ cho trẻ mẫu giáo thì cần giáo dục kỹ năng gì? Giáo viên cần phải lựa chọn những kỹ năng đơn giản nhất để trẻ nhớ nhưng các kỹ năng đó đòi hỏi phải đủ và cần để trẻ có thể bảo vệ bản thân mình. Đó là: - Không nhận quà, đồ ăn từ người lạ. - Không mở cửa cho người lạ vào nhà. - Không đi theo người lạ. * Giáo dục kỹ năng tránh bị cơ thể xâm hại. Giáo dục kỹ năng tránh bị có thể xâm hại là một trong những kỹ năng mà nhà trường chính là nơi chỉ dạy tốt nhất cho các con, đó không chỉ là trách nhiệm và nghĩa vụ. Vậy đối với trẻ mầm non, thì cần phải trang bị cho trẻ những kỹ năng gì? Và nhiệm vụ của giáo viên khi đặt ra mục tiêu giáo dục kỹ năng thoát hiểm cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi thì trẻ cần phải học những gì? Đó là: - Biết khi gặp hỏa hoạn thì phải hét to, cầu cứu mọi người xung quanh. - Biết cúi người, đi mem theo tường khi sảy ra hỏa hoạn. - Biết nếu ở nhà chung cư, thì không được đi tháng máy, thoát hiểm bằng cầu thang bộ. - Khi di chuyển cần mang theo khăn nhúng nước. (Hình ảnh 1: Phụ huynh và con đang rèn kỹ năng khi sảy ra cháy.) - Gọi 114 hoặc gọi người lớn trợ giúp. * Giáo dục kỹ năng ứng xử khi bị lạc. Việc trẻ bị lạc là điều không có bậc cha mẹ nào muốn xảy ra, cho dù chỉ là trong tưởng tượng thôi. Bởi vì chúng ta biết nó kinh khủng như thế nào khi mà hàng ngày những thông tin “Tìm trẻ lạc” hay nạn bắt cóc đang ngày một gia tăng. Trẻ có thể bị lạc bố mẹ trong mọi hoàn cảnh như đi du lịch, đi siêu thị, đi đến những nơi đông đúc. Nhưng thay vì chúng ta lo sợ, hoang mang thì tại sao chúng ta không dạy trẻ những kỹ năng ứng xử khi bị lạc để trẻ có cơ hội tìm ra bố mẹ. Chính vì vậy trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi cần trang bị những kỹ năng sau: - Bình tĩnh, không khóc lóc. - Biết tìm sự giúp đỡ từ một người khác đáng tin cậy như chú công an, bác bảo vệ - Biết đứng tại chỗ, không đi theo người lạ. - Nhớ được số điện thoại của bố hoặc của mẹ. - Biết thông tin của cá nhân: tên mình, địa chỉ của nhà mình (Hình ảnh 2: Bạn nhỏ đang hỏi thăm đường (rèn kỹ năng khi bị lạc) * Giáo dục kỹ năng giữ an toàn khi chơi. Trẻ mầm non thường tò mò, tìm hiểu và khám phá thế giới xung quanh nhưng khả năng nhận thức những mối nguy hiểm đối với bản thân còn hạn chế. Vì thế giáo dục kỹ năng an toàn khi chơi cho trẻ mầm non là vấn đề mang tính Nếu như những năm học trước, giáo viên chúng tôi được tiếp xúc hàng ngày với trẻ, được chăm các con từ bữa ăn đến giấc ngủ thì năm học này, chúng tôi chỉ nắm bắt được tính cách, đặc điểm của các con qua những buổi trò chuyện qua Zalo với phụ huynh. Hàng tuần, tôi cũng cập nhật tình hình sức khỏe, tình hình học tập và tình hình vui chơi tại nhà của các con thông qua sự trao đổi với phụ huynh, điều đó giúp tôi nắm bắt được những tính cách, những đặc điểm của các con. Không phải bạn nào cũng có tính cách giống nhau. Mỗi bạn đều có những đặc điểm riêng biệt. Việc nắm bắt và tìm hiểu về tính cách của các bạn trong lớp chính là một tiền đề để giúp tôi có thể giáo dục kỹ năng bảo vệ bản thân cho trẻ một cách hiệu quả nhất. Việc phân loại các cháu dựa vào tính cách sẽ giúp tôi đưa ra các biện pháo giáo dục cho trẻ sẽ dễ dàng hơn. Tôi có thể phân loại được những tính cách khác nhau của các cháu lớp tôi gồm: + Các cháu thuộc nhóm rất nghịch ngợm, tính cách lanh tranh, thiếu kiên nhẫn, không để ý đến xung quanh. + Các cháu thuộc nhóm trẻ trầm tính, nhút nhát, không mạnh dạn, tự tin, không thích giao tiếp nhiều. + Một số cháu bị chậm hiểu, giao tiếp kém, khiếm khuyết về khả năng tư duy. Dựa trên việc phân tích tính cách của các con, khi tôi quay video về dạy trẻ kỹ năng bảo vệ bản thân để gửi vào nhóm lớp cho trẻ, thì tôi cũng có trao đổi với bố mẹ các con về kết quả cần đạt được đối với từng bạn. Và nhờ bố mẹ quay video kết quả gửi cho cô. Ví dụ: Cháu lớp tôi có bạn Hùng Hậu rất hiếu động, nghịch ngợm nhưng bù lại con rất thông minh, cách bạn đấy suy nghĩ xử lý vần đề rất khoa học. Khi dạy trẻ kỹ năng bảo vệ bản thân trước người lạ, tôi quay video và gửi lên nhóm lớp và nhờ phụ huynh cho các con xem. Thông qua sự trao đổi với mẹ của bạn, tôi biết bạn rất hào hứng xem, sau khi xem còn đóng lại tình huống mà bạn đó sẽ xử lý như thế nào? Nhưng chỉ được 1, 2 lần là bạn ấy đã chán, tôi cũng có trao đổi với mẹ bạn ấy rằng không cần ép con làm lại nhiều mà chỉ cần sau ngày hôm
File đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_ky_nang_giup_tre_tu_bao_ve_ban.doc