Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp xây dựng môi trường lớp học hạnh phúc
“Mỗi ngày đến trường là một ngày vui” đây là một tiêu chí quan trọng mà bất kỳ trường học nào cũng mong muốn đạt được. Để “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui” thì trường học đó phải là trường học hạnh phúc. Muốn xây dựng được trường học hạnh phúc thì phải bắt đầu từ cấp học đầu tiên là cấp học mầm non.
Bởi lẽ giáo dục Mầm non là cấp học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, có vai trò hết sức quan trọng trong việc hình thành tình cảm, trí tuệ, thẩm mĩ và nhân cách của trẻ. Trong bối cảnh toàn ngành đang triển khai Nghị quyết 29 về đổi mới căn bản toàn diện Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) thì việc đổi mới để nâng cao chất lượng nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ ở lứa tuổi Mầm non sẽ tạo nền tảng để nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông và quá trình học tập suốt đời. Vậy “Trường học hạnh phúc” là gì?
Trường học hạnh phúc là nơi mang lại môi trường phát triển toàn diện, kích thích hứng thú học tập - vui chơi của trẻ, tạo dựng niềm tin và sự hài lòng cho phụ huynh. Đồng thời xây dựng được đội ngũ giáo viên nhiệt huyết, yêu nghề, yêu trẻ cũng như tối ưu hóa công tác quản lý nhà trường.
Lâu nay, chúng ta áp dụng cách giáo dục áp đặt nên đã gây những trở ngại trong việc vui chơi và học tập của trẻ. Vì vậy, đã đến lúc chúng ta phải thay đổi, tạo nên sự cởi mở, hòa đồng, chia sẻ trong mối quan hệ giữa cô và trẻ. Thay vì áp đặt, chúng ta nên để giáo viên và trẻ tự giác thực hiện theo những điều mong muốn của cá nhân và có định hướng.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp xây dựng môi trường lớp học hạnh phúc
A. ĐẶT VẤN ĐỀ I. Lý do chọn đề tài “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui” đây là một tiêu chí quan trọng mà bất kỳ trường học nào cũng mong muốn đạt được. Để “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui” thì trường học đó phải là trường học hạnh phúc. Muốn xây dựng được trường học hạnh phúc thì phải bắt đầu từ cấp học đầu tiên là cấp học mầm non. Bởi lẽ giáo dục Mầm non là cấp học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, có vai trò hết sức quan trọng trong việc hình thành tình cảm, trí tuệ, thẩm mĩ và nhân cách của trẻ. Trong bối cảnh toàn ngành đang triển khai Nghị quyết 29 về đổi mới căn bản toàn diện Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) thì việc đổi mới để nâng cao chất lượng nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ ở lứa tuổi Mầm non sẽ tạo nền tảng để nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông và quá trình học tập suốt đời. Vậy “Trường học hạnh phúc” là gì? Trường học hạnh phúc là nơi mang lại môi trường phát triển toàn diện, kích thích hứng thú học tập - vui chơi của trẻ, tạo dựng niềm tin và sự hài lòng cho phụ huynh. Đồng thời xây dựng được đội ngũ giáo viên nhiệt huyết, yêu nghề, yêu trẻ cũng như tối ưu hóa công tác quản lý nhà trường. Lâu nay, chúng ta áp dụng cách giáo dục áp đặt nên đã gây những trở ngại trong việc vui chơi và học tập của trẻ. Vì vậy, đã đến lúc chúng ta phải thay đổi, tạo nên sự cởi mở, hòa đồng, chia sẻ trong mối quan hệ giữa cô và trẻ. Thay vì áp đặt, chúng ta nên để giáo viên và trẻ tự giác thực hiện theo những điều mong muốn của cá nhân và có định hướng. Như chúng ta đã biết, với sự phát triển của xã hội, sự đổi mới của đất nước đã kéo theo mặt trái của cơ chế thị trường như: các tệ nạn xã hội, sự suy giảm về đạo đức, thiếu lương tâm, trách nhiệm; ý thức về bảo vệ môi trường của cộng đồng, việc giáo dục toàn diện ở góc độ nào đó chưa được quan tâm thường xuyên. Một số trường cơ sở hạ tầng vật chất chưa được đầy đủ, các phòng chức năng còn thiếu, xây dựng khuôn viên tạo môi trường trong và ngoài lớp học chưa đạt yêu cầu. Một số trường đã đạt chuẩn quốc gia nhưng vẫn chưa thực sự coi trọng việc xây dựng môi trường giáo dục phù hợp. Hơn nữa, một số cán bộ địa phương chưa thực sự hiểu hết ý nghĩa, tầm quan trọng của việc xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non, chưa quan tâm đúng mức đến bậc học mầm non. Một số Giáo viên chưa thực sự yêu thương trẻ, chưa đặt sự an toàn của trẻ lên hàng đầu và chưa có sự tôn trọng trẻ. Giáo viên chưa đầu tư nghiên cứu tài liệu để đổi mới phương pháp dạy học cũng như việc tự làm đồ dùng dạy học và đồ chơi cho trẻ, một bộ phận nhỏ giáo viên có trình độ về đào tạo trên chuẩn nhưng lại chưa đạt trình độ chuẩn về năng lực chuyên môn. Tổ chức các hoạt - Trẻ 24 -36 tháng tuổi lớp D1, Trường mầm non Đức Giang B VI. Phương pháp nghiên cứu: - Quan sát, theo dõi, thực hành, luyện tập. V.Thời gian nghiên cứu thực hiện đề tài: - Từ tháng 9/2020 đến hết tháng 4/ 2021 B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. Cơ sở lý luận Hạnh phúc là một từ vay mượn từ tiếng Hán với hai thành tố có giá trị đẳng lập: “hạnh” có nghĩa gốc là “may mắn”, còn “phúc” có nghĩa gốc là “tốt lành”. Tựu trung lại, hạnh phúc có nghĩa là may mắn tốt lành. Hạnh phúc là ý nghĩa và mục đích của cuộc sống, là mưu cầu “Khát khao của tất cả chúng sinh”. Là thước đo đúng đắn nhất về sự tiến bộ của xã hôi. Hạnh phúc là khi được làm điều mình yêu thích, là có thể thỏa sức sáng tạo và thực hiện đam mê của mình. Hạnh phúc là trạng thái cảm xúc hân hoan, thỏa mãn nhu cầu về đời sống vật chất và sự vừa lòng của cả đời sống tinh thần. Có rất nhiều định nghĩa về hạnh phúc. Hạnh phúc có ý nghĩa rất lớn đối với mỗi chúng ta và đặc biệt đối với trẻ nhỏ. Trẻ được hạnh phúc trong môi trường gia đình và trẻ cũng cần được hạnh phúc trong môi trường xã hội và môi trường xã hội của trẻ chính là trường học. Vậy trường học phải là trường học hạnh phúc. Trường học hạnh phúc là yêu thương, an toàn và tôn trọng. Trường học hạnh phúc phải là điểm đến thân thiện và vui thích của trẻ, là môi trường giáo dục hoàn hảo tạo được cho trẻ tâm lí thoải mái khi trẻ đến trường. Trường học hạnh phúc là nơi khiến cả cô và trò đều có cảm giác muốn đến “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui” khi đến sẽ có hứng thú, niềm vui, sự mong chờ và những rung động. Lớp học hạnh phúc không áp đặt trẻ phát triển theo khuôn mẫu mà đóng vai trò định hướng để trẻ được làm những gì mình yêu thích và say mê. Ở đó, trẻ được học những gì có ý nghĩa với chúng, được khơi gợi niềm yêu thích, các bài học được thông qua các trò chơi và những trải nghiệm. Để có một trường học hạnh phúc cần chú trọng xây dựng những giá trị nhân văn và những chuẩn mực hành xử tích cực. Chuẩn mực giữa cô và trò, giữa cô với đồng nghiệp, với Ban giám hiệu nhà trường và với phụ huynh. Và điều quan trọng nữa muốn học trò hạnh phúc thì trước hết cô phải là người hạnh phúc. Kể cả các bậc phụ huynh, mỗi ngày đến trường đều cảm thấy là một ngày vui và thực sự ý nghĩa. Đặc điểm của trẻ ở lứa tuổi mầm non là “Học mà chơi chơi bằng học” nên việc xây dựng môi trường phải hấp dẫn đối với trẻ. Môi trường áp dụng các phương pháp học tập linh hoạt, hiện đại để có thể kích thích các tư duy tìm tòi, khám phá cho trẻ. Môi - Trẻ khỏe mạnh, cùng độ tuổi, đi học đều. - Bản thân là giáo viên có trình độ chuẩn về chuyên môn, nhiệt tình trong công tác chăm sóc nuôi dưỡng, giáo dục trẻ. - Một số Phụ huynh bước đầu đã quan tâm đến công tác chăm sóc giáo dục trẻ của nhà trường nói chung và những hoạt động của lớp nói riêng. 2. Khó khăn - Các trang thiết bị đồ dùng, đồ chơi phục vụ công tác chăm sóc trẻ chưa thực sự đầy đủ. - Số trẻ đông nên giáo viên gặp khó khăn trong việc bao quát trẻ. - Do đặc thù là khu đô thị học sinh và phụ huynh ở nhiều vùng quê khác nhau nên còn nói tiếng địa phương. - Phụ huynh đa phần lần đầu tiên cho con học trường công lập nên chưa hiểu được các hoạt động của trường công lập, chưa chia sẻ với nhà trường với giáo viên những khó khăn, luôn có những đòi hỏi không phù hợp với trường.Chí nh vì vậy sự phối hợp với phụ huynh học sinh - giáo viên và nhà trường chưa tốt. - Do trẻ nhỏ nên còn nhút nhát. - Một số trẻ còn hiếu động, tự kỷ,... chưa tích cực trong việc tham gia hoạt động trải nghiệm. III. Các biện pháp thực hiện l.Biện pháp 1: Hãy tôn trọng cảm xúc của trẻ Tôn trọng là một cảm giác hoặc hành động tích cực thể hiện đối với ai đó còn cảm xúc hay xúc cảm là một hiện tượng trải nghiệm cơ bản của con người về thái độ của chính mình đối với, sự vật, hiện tượng của hiện thực khách quan, với người khác và với bản thân. Sự hình thành cảm xúc là một điều kiện tất yếu của sự phát triển con người như là một nhân cách và có rất nhiều cảm xúc, cảm xúc đạo đức, cảm xúc thẩm mỹ, cảm xúc trí tuệ... Một đặc trưng của cảm xúc là có tính đối cực: yêu và ghét, ưa thích và không ưa thích, xúc động và dửng dưng...Khái niệm “ Tôn trọng”, “ Cảm xúc” đó là trên lý thuyết trên định nghĩa rất đúng nhưng khi thực tế để lựa chọn tôn trọng cảm xúc quả là khó và khó hơn nữa khi tôi ở trong môi trường giáo dục và các trò lại là lứa tuổi mầm non. Tôi được phân công dạy lớp nhà trẻ 24- 36 tháng tuổi, lứa tuổi này là giai đoạn đầu của trẻ em ở lứa tuổi “mầm non”. Chưa hoàn thiện về mọi phương diện của tâm lý (nhận thức, tình cảm và ý chí). Có cơ sở ban đầu đề hình thành nhân cách con người. Xuất phát từ những điều đó tôi thầm nhủ mình cần cố gắng và sửa đổi rất nhiều. Qua một buổi họp hội đồng nhà trường cô hiệu trưởng có giới thiệu cho các đồng nghiệp của mình là trên ti vi kênh VTV7 có một chương trình rất hay đó là “Thầy cô tục cố gắng. Thay vì la mắng, dọa dẫm, hãy cho trẻ được sai lầm, được nói ra cảm xúc của mình. Điều đó sẽ giúp trẻ tiếp thu tốt hơn, tự tin và hòa đồng hơn. Từ đó, rèn luyện ý thức và khả năng tập trung từ chính nhận thức của bản thân mình. Lớp học hạnh phúc là nơi giúp giáo viên và học sinh hình thành cũng như duy trì các trạng thái cảm xúc tích cực. Mỗi lớp học hạnh phúc sẽ tạo nên một môi trường mà ai tham gia cũng cảm thấy hạnh phúc. Được tham gia vào các lớp học hạnh phúc sẽ giúp cho mỗi cá nhân tạo được các tình cảm lành mạnh, góp phần phát triển nhân cách tốt đẹp. 2. Biện pháp 2: Dạy học có hiệu quả, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi và sự yêu thương đối với trẻ. Ở lứa tuổi mầm non, trẻ thường rất tò mò, ham hiểu biết nên tôi luôn lưu tâm xây dựng nhiều hoạt động hướng tới nhu cầu của trẻ, lấy trẻ làm trung tâm. Trong các hoạt động phải tạo cơ hội cho trẻ được trải nghiệm, tương tác, giao lưu với bạn, với cô. Đặc biệt là các hoạt động phải linh hoạt, phù hợp với đặc điểm, để đa số trẻ có thể tham gia và thực hiện; Qua đó giúp trẻ tự tin, hào hứng trong mọi hoạt động với cô và các bạn. Ngay từ đầu năm học tôi đãlập kế hoạch đưa ra mục tiêu nội dung giáo dục phù hợp với lứa tuổi và với trẻ của lớp tôi, tôi đảm bảo dạy đúng, dạy đủ chương trình theo quy định kế hoạch đưa ra. Tôi thực hiện từng bước, đưa công nghệ thông tin vào giảng dạy, xây dựng có hiệu quả các hoạt động đổi mới giáo dục, tham gia sinh hoạt tổ khối chuyên môn, trau dồi kiến thức, tiếp cận những phương pháp mới. Đa dạng các hình thức dạy học, sáng tạo. Tham gia vào phong trào thi đua “Dạy tốt, học tốt” trong nhà trường, tham gia vào hội giảng thi giáo viên dạy giỏi cấp trường, phong trào viết sáng kiến kinh nghiệm. Xây dựng mối quan hệ thân thiện là việc đầu tiên cần phải thực hiện ở một tập thể nhà trường, ban giám hiệu trường tôi các cô, các chị như người mẹ, người chị cả trong gia đình sống rất tình cảm, chan hòa, bảo ban công việc rất nhẹ nhàng chu đáo luôn yêu thương, tôn trọng các em. Các cô, các chị là tấm gương để tôi học tập noi theo và biết cách tự hoàn thiện chính mình. Tôi luôn cởi mở, thân thiện, tạo được mối quan hệ đoàn kết với chị em đồng nghiệp. Quan tâm chia sẻ với nhau về chuyên môn cũng như gần gũi, giúp đỡ sẻ chia công việc, động viên với nhau mọi vấn đề trong cuộc sống, để dẫn đến mọi người cùng đồng lòng, biết thương yêu nhau, biết chia sẻ, tin tưởng, tương thân tương ái, dẫn đến một tập thể vững mạnh và đó cũng là tiền đề dẫn đến sự thành công trong công tác của người giáo viên. Nghề giáo viên mầm non rất vất vả nhưng bù lại, chúng tôi có rất nhiều niềm vui. Vui vì được sống cùng những tâm hồn trẻ thơ, được chăm sóc, dạy dỗ các con. Đó là niềm hạnh phúc giản dị của chúng tôi. Để lớp học hạnh phúc đối với học sinh mầm
File đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_giai_phap_xay_dung_moi_truong_l.docx
- Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp xây dựng môi trường lớp học hạnh phúc.pdf