Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp xây dựng lớp học hạnh phúc cho trẻ 3-4 tuổi tại trường mầm non
Mục tiêu của nghành giáo dục và đào tạo trong thời đại mới là hướng tới xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, thân thiện, tích cực hướng tới xây dựng “Trường học hạnh phúc”. Đó cũng là một trong những tiêu chí nhằm đổi mới căn bản, toàn diện của ngành giáo dục và đào tạo.
Xuất phát từ thực tiễn của nền giáo dục và định hướng phát triển lâu dài của nhà trường, bên cạnh việc nâng cao chất lượng chuyên môn thì việc tạo ra môi trường học tập tích cực, thân thiện tiến đến mục tiêu “Trường học hạnh phúc - Thầy cô hạnh phúc - Học sinh hạnh phúc” không chỉ là đích đến mà còn là khát vọng của toàn xã hội đã và đang hướng tới. Để có trường học hạnh phúc thì phải có những lớp học hạnh phúc. Lớp học hạnh phúc là yêu thương, an toàn và tôn trọng. Lớp học hạnh phúc phải là điểm đến thân thiện và vui thích của trẻ, là môi trường giáo dục hoàn hảo tạo được cho trẻ tâm lí thoải mái khi trẻ đến lớp, khi đến sẽ có hứng thú, niềm vui, sự mong chờ và những rung động. Lớp học hạnh phúc không áp đặt trẻ phát triển theo khuôn mẫu mà đóng vai trò định hướng để trẻ được làm những gì mình yêu thích và say mê. Đặc điểm của trẻ ở lứa tuổi mầm non là “Học mà chơi, chơi mà học” nên việc xây dựng môi trường phải hấp dẫn đối với trẻ. Môi trường áp dụng các phương pháp học tập linh hoạt, hiện đại để có thể kích thích các tư duy tìm tòi, khám phá cho trẻ. Chính vì vậy, xây dựng trường học hạnh phúc với những lớp học hạnh phúc là xu thế tất yếu trong giáo dục hiện nay.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp xây dựng lớp học hạnh phúc cho trẻ 3-4 tuổi tại trường mầm non
2 mầm non hạnh phúc nói chung và lớp chúng tôi thành một lớp mầm non hạnh phúc nói riêng. Với suy nghĩ đó, đầu năm học 2021-2022 chúng tôi đã lên kế hoạch chia sẻ ý tưởng với cô giáo tại lớp, với phụ huynh và đặc biệt là với trẻ của mình để thực hiện xây dựng “Lớp học hạnh phúc”. Chúng tôi đã đưa ra và thực hiện một số các biện pháp cũng chính là đề tài “Một số giải pháp xây dựng Lớp học hạnh phúc cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi tại trường mầm non” . Chúng tôi hy vọng qua đề tài này sẽ góp một phần công sức nhỏ bé của mình để nhằm tạo ra lớp học hạnh phúc là nơi mang lại môi trường phát triển toàn diện, kích thích hứng thú học tập – vui chơi của trẻ, tạo dựng niềm tin và sự hài lòng cho phụ huynh. Đồng thời xây dựng được đội ngũ giáo viên nhiệt huyết, yêu nghề, yêu trẻ. 1. Giải pháp cũ thường làm 1.1. Giải pháp 1: Tham mưu mua sắm đầy đủ trang thiết bị đồ dùng, đồ chơi trong, ngoài lớp học Sử dụng đồ chơi để dạy học là phù hợp với đặc điểm tâm lí và nhận thức của trẻ, giúp cho giáo viên có cơ sở tốt để thực hiện chương trình giáo dục mầm non. Có thể nói lớp học mầm non không thể không có đồ chơi cũng như giáo viên mầm non không thể không có đồ dùng dạy học. Vì vậy ngay từ đầu các năm học, chúng tôi đã lên kế hoạch tham mưu với Ban giám hiệu nhà trường mua sắm đầy đủ các trang thiết bị, đồ dùng để phục vụ cho các hoạt động của trẻ trong đó không thể thiếu đồ chơi ngoài trời được bố trí ở sân trường. Trường có diện tích rộng, khuôn viên khang trang sạch đẹp, sân trường chia thành các khu vui chơi như khu vườn cổ tích, khu vườn hoa, khu vườn rau của bé, khu chơi các đồ chơi vận động .. các khu vui chơi được trang bị đầy đủ các đồ dùng đồ chơi mới cho trẻ. + Ưu điểm: Với những đồ chơi mua sẵn có màu sắc sặc sỡ, đẹp mắt thường thu hút trẻ tích cực chú ý và say sưa khám phá qua đó giúp trẻ hình thành thái độ tích cực trong học tập. + Nhược điểm: Bên cạnh những ưu điểm đó thì việc sử dụng những đồ dùng, đồ chơi mua sẵn lại ít phát huy được khả năng sáng tạo và trí tưởng tượng của trẻ; làm giảm kỹ năng tương tác với cô giáo và các bạn; tốn kém tiền bạc nhưng hiệu quả sử dụng không cao, gây lãng phí 1.2. Giải pháp 2: Xây dựng môi trường cho trẻ hoạt động: Để phát huy tính tích cực của trẻ, khi thiết kế các góc hoạt động giáo viên cần chú ý đến diện tích, không gian lớp học và đối tượng trẻ trong nhóm, lớp, sắp xếp vị trí các góc chơi phù hợp, bố trí hài hòa giữa các góc động và góc tĩnh, việc sắp xếp các đồ dùng đồ chơi theo đúng chủ đề, chủ điểm Đối với trẻ mầm non, môi trường ngoài lớp học là yếu tố góp phần tích cực trong các hoạt động nâng cao chất 4 quan đến nội dung nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ nhằm nắm chắc hơn về nội dung, hình thức, phương pháp tổ chức các hoạt động cho trẻ một cách sáng tạo, hứng thú, hấp dẫn hơn. Đồng thời học hỏi cách làm đồ dùng, cách tạo môi trường làm giàu cảm xúc cho trẻ, thường xuyên học hỏi, dự giờ đồng nghiệp, đúc rút kinh nghiệm để dạy tốt. + Ưu điểm: Với sự nỗ lực cố gắng học tập, chúng tôi ngày càng vững vàng hơn trong công tác chuyên môn, tích lũy được cách thức tổ chức các hoạt động cho trẻ đạt hiệu quả. + Nhược điểm: Mặc dù bản thân luôn có ý thức học hỏi nhưng chưa thực sự sáng tạo, giờ học còn khô cứng, không khí lớp học buồn tẻ, các hoạt động diễn ra lặp đi lặp lại theo mô típ cũ vì vậy chưa lôi cuốn được trẻ tham gia tích cực vào các hoạt động. 2. Giải pháp mới Là những giáo viên nhiều năm trực tiếp đứng lớp, chúng tôi luôn mong muốn các con đến lớp với tâm thể thoải mái vui vẻ, tích cực để “Mỗi ngày đến lớp là một ngày vui”. Qua một thời gian tích cực nghiên cứu, áp dụng các giải pháp hữu hiệu về xây dựng “Lớp học hạnh phúc”, chúng tôi nhận thấy sự thay đổi rõ rệt và tích cực. Chính vì vậy tôi đã mạnh dạn đưa ra một số giải pháp như sau: 2.1. Giải pháp 1: Thay đổi nhận thức để trở thành “Người giáo viên hạnh phúc” Nghề giáo là một nghề nhiều áp lực và là giáo viên mầm non lại càng áp lực hơn nữa. Chúng tôi chịu áp lực từ kiến thức và chương trình, áp lực của phụ huynh học sinh, áp lực từ trẻ, áp lực từ chính bản thân với mong muốn trẻ lớp mình phụ trách phải hoàn hảo, phải ngoan ngoãn, phải nghe lời, phải đạt các mục tiêu giáo dục... Bên cạnh đó chúng tôi còn luôn phải làm việc quá thời gian quy định, việc quá tải trẻ tại lớp hay lớp học phải học tại các phòng học nhờ, học mượn cũng tạo nên áp lực không nhỏ đối với đội ngũ giáo viên. Trước đây trong quá trình nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ với nhiều khó khăn áp lực vô tình chúng tôi lại tạo thêm áp lực cho mình do muốn trẻ phải có nề nếp, chúng tôi thường siết chặt nội quy, quy định của lớp, muốn trẻ phải học theo khuôn khổ, sẵn sàng kỷ luật với những trẻ chưa ngoan, hay nói chuyện, hay đùa nghịch, trẻ hiếu động, trẻ hay đánh bạn, trẻ không tập trung trong các hoạt động. Thậm chí tôi còn đưa ra khẩu hiệu “kỉ luật là sức mạnh”. Chúng tôi muốn lớp mà chúng tôi phụ trách phải hoàn hảo, phải quy củ như môi trường quân đội. Đổi lại trẻ lớp chúng tôi ngoan, biết nghe lời cô giáo, lớp luôn xếp loại khá/tốt, cuối năm chúng tôi cũng được phụ huynh, nhà trường và đồng nghiệp ghi nhận. Nhưng theo đó chúng tôi thấy mình dần như cái máy, trẻ tỏ ra nghiêm túc khi tiếp xúc với cô giáo, mối quan hệ của cô giáo và học sinh của mình trở nên xa cách hơn, mỗi ngày qua đi chúng tôi cảm nhận được trẻ của chúng tôi không có sự “phá cách” để tạo ra 6 Để thực hiện được đòi hỏi mỗi cá nhân phải tự đưa ra cho mình một cách thức phù hợp với bản thân Ví dụ: Trong 1 giờ hoạt động ngoài trời, tôi cho ra chơi với đồ chơi cát nước, khi thông báo hết giờ chơi tất cả trẻ lớp tôi đã đứng lên đi rửa tay, duy nhất còn 1 bạn nhất quyết không chịu đứng lên vẫn muốn chơi tiếp, tôi đã nói nhẹ nhàng giải thích cho bạn ấy hiểu thời gian chơi đã hết và gợi ý cho bạn ấy đến hoạt động tiếp theo, nhưng bạn ấy vẫn bướng bỉnh không chịu nghe lời và thái độ với tôi. Thực sự lúc đó tôi rất bực mình, ức chế nhưng tôi đã kiềm chế cảm xúc của mình. Tiếp tục cho các bạn trong lớp đi rửa tay đến bạn cuối cùng. Tôi dẫn bạn đó đến và tạo tình huống thi đua với bạn đó: Cô cháu mình thi đua xem ai vào rửa tay nhanh và sạch hơn nhé? Tôi đã dẫn dắt trẻ vào tình huống mới để trẻ quên đi việc đang chơi cát nước. Với những biện pháp mềm mỏng như vậy tôi đã thuyết phục được trẻ đứng lên đi rủa tay với tâm trạng thoải mái vui vẻ. Và đặc biệt là biết cách giải tỏa cảm xúc tiêu cực, phát triển những cảm xúc tích cực. Để thực hiện được đòi hỏi mỗi cá nhân phải tự đưa ra cho mình một cách thức phù hợp với bản thân. - Thứ ba, cần xác định được công việc của mình Để thực hiện tốt công việc của mình giáo viên mầm non cần: Yêu thương, ân cần với trẻ, không cáu gắt, đánh mắng, trách phạt trẻ; đối xử công bằng với tất cả trẻ, tôn trọng sự khác biệt của mỗi cá nhân trẻ; luôn cởi mở, vui vẻ với trẻ, tích cực tìm hiểu, phát hiện khả năng và sự khác biệt của trẻ, giúp đỡ trẻ trong các tình huống cụ thể; thấu hiểu trẻ, nắm bắt được nhu cầu cá nhân của trẻ, trạng thái, diễn biến tâm lý tình cảm, nhận ra những thay đổi nhỏ của trẻ để giúp trẻ biết thể hiện tình cảm, thái độ của mình với mọi người xung quanh. Đồng thời, giáo viên cần tạo được niềm tin ở trẻ, gần gũi với trẻ, có lòng yêu nghề, tận tụy, tâm huyết, kiên nhẫn. - Bên cạnh đó tôi chú ý hơn đến các chương trình trên VTV7, các tài liệu bồi dưỡng và Chương trình “Thầy cô chúng ta đã thay đổi” là một chương trình như thế, chương trình đã cho chúng ta thấy một cách toàn diện về người giáo viên hiện nay, người giáo viên hạnh phúc; tôi đã tự nghiên cứu, tìm tòi và đọc các tài liệu nói về hạnh phúc nói chung và hạnh phúc của trẻ em nói riêng như cuốn: Thày cô giáo hạnh phúc sẽ thay đổi thế giới của thiền sư Thích Nhất Hạnh và Katherine Weare.Tôi nhận thấy trước tiên tôi phải là người hạnh phúc thì mới mang đến hạnh phúc cho các con. Ví dụ: Nếu như trước đây với trẻ đầu năm đi học còn quấy khóc tôi dỗ dành, cũng động viên nhưng trẻ vẫn như vậy, thậm trí có những lúc tôi còn thể hiện sự nghiêm khắc thái quá, phạt các con. Nhưng hiện giờ,trong giờ đón trẻ tôi luôn thay đổi nhiều hình thức chào hỏi thông qua các hình ảnh để cho trẻ có nhiều sự lựa chọn như đập tay, bắt tay, ôm. Và cảm thấy vui vẻ thoải mái khi đến lớp. Khi trẻ mới đến lớp còn quấy khóc tôi sử dụng các lời nói ân cần, những cái ôm ấm áp thể hiện 8 1.2. Đảm bảo an toàn - 100% trẻ được an toàn về thể chất và tinh thần, không xảy ra tình trạng bạo hành - Thiết bị dạy học, đồ đùng, đồ chơi đảm bảo an toàn, thường xuyên được lau chùi, vệ sinh. - Không gian lớp học, các góc chơi được sắp xếp hợp lý, khoa học - Nhà vệ sinh luôn thông thoáng, khô, sạch, có kí hiệu riêng, đầy đủ thiết bị phục vụ, giá để hóa chất phải để xa tầm tay của trẻ, có cây xanh. 1.3. Môi trường thân thiện - Môi trường lớp học ấm áp về mùa đông, thoáng mát về mùa hè, thân thiện đoàn kết mọi thành viên, lớp học được yêu thương, tôn trọng, hòa bình và thấu hiểu lẫn nhau. - Thực hiện tốt nội quy của lớp học. Tạo cơ hội để mỗi thành viên được phát triển tối đa khả năng, năng lực, không ai bị bỏ lại, tất cả cùng thay đổi và tiến bộ 2.1. Giáo viên tự chăm sóc sức khoẻ tâm lý và thể chất, tự trang bị cho bản thân các giá trị sống, kỹ năng sống phù hợp với đạo đức, nhân cách nhà giáo trong môi trường giáo dục. 2.2. Thực hiện hỗ trợ đồng nghiệp cùng chia sẻ khắc phục Giáo viên mọi khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. 2 hạnh phúc 2.3. Giáo viên tự bồi dưỡng về nhận thức, chuyên môn nghiệp vụ chăm sóc, giáo dục trẻ, thực hiện Chương trình Giáo dục mầm non theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù hợp điều kiện của trường, lớp và địa phương. 2.4. Giáo viên thường xuyên thể hiện cảm xúc tích cực. 3.1. Tất cả trẻ đều được tôn trọng, được yêu thương. 3.2. Tất cả trẻ được tạo cơ hội để thể hiện tình yêu thương. Trẻ hạnh 3.3. Tất cả trẻ đều được tạo cơ hội học tập qua chơi và bằng 3 phúc nhiều cách khác nhau phù hợp với nhu cầu, hứng thú và khả năng của bản thân trẻ. 3.4. Trẻ tự tin, chủ động, hợp tác, chia sẻ và yêu thương 4.1. Cha mẹ biết ý nghĩa lớp học hạnh phúc. Cha mẹ 4.2. Cha mẹ chủ động tham gia vào các hoạt động chăm sóc, 4 hạnh phúc giáo dục và các hoạt động khác của con tại lớp 4.3. Cha mẹ tôn trọng, yêu quý và tin tưởng cô giáo
File đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_giai_phap_xay_dung_lop_hoc_hanh.doc