Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp xây dựng môi trường lớp học hạnh phúc cho trẻ trong trường mầm non

 MỤC LỤC
 NỘI DUNG
I. ĐẶT VẤN ĐỀ 2
1 Lý do chọn đề tài. 2
2 Mục đích nghiên cứu 3
3 Đối tượng nghiên cứu 3
4 Đối tượng khảo sát, thực nghiệm 3
5 Phương pháp nghiên cứu 3
6 Kế hoạch nghiên cứu 3
7 Số liệu điều tra trước khi thực hiện 4
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 5
1. Một số nội dung lí luận liên quan trực tiếp đến vấn đề nghiên cứu 5
2 Thực trạng vấn đề 5
3 Tên sán kiến kinh nghiệm 6
4 Các biện pháp thực hiện 6
5 Cách thực hiện từng biện pháp 6
 Biện pháp 1: Học tập và bồi dưỡng duy trì cảm xúc tích cực, sự 6
 5.1
 chia sẻ, và tôn trọng cảm xúc của trẻ
 5.2 Biện pháp 2: Đảm bảo an toàn cho trẻ mọi lúc mọi nơi 8
 Biện pháp 3: Xây dựng môi trường lớp học “xanh - sạch - an toàn 9
 5.3
 - hạnh phúc”
 5.4 Biện pháp 4: Giáo dục trẻ biết yêu thương và chia sẻ 10
 Biện pháp 5. Tạo cơ hội cho trẻ được thuyết trình theo ngôn ngữ 11
 5.5 tự do và hành động theo suy nghĩ của trẻ.
 Biện pháp 6: Phối kết hợp với phụ huynh tạo cảm xúc vui vẻ, hạnh 12
 5.6 phúc cho trẻ trước và ngay khi đến lớp.
III KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGH 13
1 Kết quả 13
2 Kết luận 14
3 Những khuyến nghị và đề xuất 14
Tên sáng kiến: “Một số biện pháp xây dựng môi trường lớp học hạnh phúc cho 
trẻ trong trường mầm non” tin tưởng để mỗi ngày đến trường với các em là một ngày vui, được học tập, được 
vui chơi, được yêu thương, được ấp ủ những ước mơ non của trẻ. Từ đó, bản thân 
tôi tự nhủ mình cần phải thay đổi để xây dựng một môi trường học tập hạnh phúc. 
Vì vậy, tôi đã lựa chọn đề tài “ Một số biện pháp xây dựng môi trường lớp học 
hạnh phúc cho trẻ trong trường mầm non” để nghiêp cứu áp dụng trên 29 trẻ 
lớp 4 tuổi B2 do tôi chủ nhiệm trong năm học này.
2. Mục đích nghiên cứu
 2.1. Đối với bản thân
 Tôi nghiên cứu đề tài này với mục đích tìm phương pháp hiệu quả nhất 
trong việc xây dựng cho trẻ môi trường học tập vui chơi thật sự hạnh phúc như 
trên chính ngôi nhà của mình.
 2.2. Đối với trẻ
 Trẻ được học tập, vui chơi, thoải mái bộc lộ cảm xúc, chia sẻ , quan tâm 
lẫn nhau và cảm thấy trẻ được tôn trọng.
 Trẻ có ý thức chủ động, tự tin, sáng tạo
 2.3. Đối với phụ huynh học sinh
 Hiểu được giá trị thực sự của một môi trường giáo dục “hạnh phúc”cần 
thiết dành cho trẻ ở lớp cũng như ở nhà.
 Sẵn sàng chia sẻ, hợp tác, chung tay cùng giáo viên và các con trong các 
hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ một cách hiệu quả.
3. Đối tượng nghiên cứu
 Đối tượng nghiên cứu: “Một số biện pháp xây dựng môi trường lớp học 
hạnh phúc cho trẻ trong trường mầm non”
4. Đối tượng khảo sát
 Đề tài được áp dụng nghiên cứu trên 29 trẻ lớp mẫu giáo nhỡ 4 - 5 tuổi B2 
trường Mầm non Châu Sơn - Ba Vì - Hà Nội
5. Phương pháp nghiên cứu
 Phương pháp nghiên cứu lý luận
 Phương pháp điều tra, quan sát tự nhiên
 Phương pháp thực nghiệm sư phạm.
 Phương pháp kiểm tra, đánh giá.
 Phương pháp động viên, khuyến khích
6. Kế hoạch nghiên cứu PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Một số nội dung lí luận liên quan trực tiếp đến vấn đề nghiên cứu
 Lớp học hạnh phúc là yêu thương, an toàn và tôn trọng. Lớp học hạnh 
phúc phải là điểm đến thân thiện và vui thích của trẻ, là môi trường giáo dục 
hoàn hảo tạo được cho trẻ tâm lí thoải mái khi trẻ đến trường. Lớp học hạnh 
phúc là nơi khiến cả cô và trẻ đều có cảm giác muốn đến “Môi ngày đến 
trường là một ngày vui” khi đến sẽ có hứng thú, niềm vui, sự mong chờ và 
những rung động. Lớp học hạnh phúc không áp đặt trẻ phát triển theo khuôn 
mẫu mà đóng vai trò định hướng để trẻ được làm những gì mình yêu thích 
và say mê. Ở đó, trẻ được học những gì có ý nghĩa với chúng, được khơi gợi 
niềm yêu thích, các bài học được thông qua các trò chơi và những trải 
nghiệm.
 Để có một trường học hạnh phúc, lớp học nhạnh phúc cần chú trọng 
xây dựng những giá trị nhân văn và những chuẩn mực hành xử tích cực. 
Chuẩn mực giữa cô và trò, giữa cô với đồng nghiệp, với Ban giám hiệu nhà 
trường và với phụ huynh. Và điều quan trọng nữa muốn học trò hạnh phúc 
thì trước hết cô phải là người hạnh phúc. Kể cả các bậc phụ huynh, mỗi ngày 
đến trường đều cảm thấy là một ngày vui và thực sự ý nghĩa.
 Đặc điểm của trẻ ở lứa tuổi mầm non là “Học mà chơi chơi bằng học” 
nên việc xây dựng môi trường phải hấp dẫn đối với trẻ. Môi trường áp dụng 
các phương pháp học tập linh hoạt, hiện đại để có thể kích thích các tư duy 
tìm tòi, khám phá cho trẻ. Môi trường an toàn về thể chất và tinh thần. Giáo 
viên và học sinh phải được bảo vệ, không có sự xúc phạm về thể xác và tinh 
thần để mỗi khi đến trường như là về nhà. Môi trường vận động an toàn khỏe 
khoắn, lành mạnh, phát triển để trẻ có thể học tập hạnh phúc. Trẻ mầm non 
mỗi trẻ có một tâm lý tính cách khác nhau chính vì vậy cô cần tôn trọng sự 
khác biệt bởi chính sự khác biệt ấy mới tạo nên sự đa dạng. Tôn trọng giữa 
cô và đồng nghiệp, cô và trẻ.
2. Thực trạng vấn đề
 2.1. Thuận lợi
 Là giáo viên có nhiều năm kinh nghiệm tôi nắm được tâm sinh lý của 
trẻ và những thói quen của trẻ hàng ngày để có biện pháp gần gũi trẻ, trao 
yêu thương, chia sẻ với trẻ, tạo tâm thế thoải mái cho trẻ khi vào lớp
 Trẻ lớp tôi có khá nhiều trẻ đã đi lớp từ lứa tuổi nhà trẻ nên đã quen 
với giáo viên và các hoạt động ở trường mầm non
 Ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện cho giáo viên học các lớp 
chuyên đề do PGD & ĐT tổ chức. Hơn nữa, giáo viên còn được tham gia lớp 
học tiếp cận phương pháp giáo dục tiên tiến do các thầy cô của trường ĐH 
giáo dục tổ chức như phương pháp giáo dục STEM, Montessori hàng ngày cũng như khi tới lớp để có thể tôn trọng cảm xúc của trẻ, trao cho 
trẻ những cảm xúc tích cực như yêu thương, vỗ về để trẻ cảm thấy trẻ được 
tôn trọng, gần gũi cô.
 Ngay từ đầu năm học tôi đã tự học tập, bồi dưỡng chuyên đề “Tăng 
cường cảm xúc tích cực cho giáo viên mầm non trong chăm sóc và giáo dục 
trẻ” do trung tâm EU - Việt Nam Business Network biên soạn. Khi nghiêm 
cứu, tôi học được lợi ích của việc duy trì cảm xúc tích cực với trẻ và cách 
làm thế nào để giúp người giáo viên mầm non như tôi duy trì và phát triển 
cảm xúc tích cực. Mỗi khi ở lớp nếu tôi gặp tình huống làm tôi có cảm xúc 
tiêu cực tôi thường dừng ngay việc mình đang làm lại và thay vào đó tôi hít 
thật sâu và thở ra nhẹ nhàng, và nghĩ về việc cần giải quyết theo hướng tích 
cực hơn để hiệu quả công việc của tôi tại lớp được đảm bảo.
 Vd: Đầu năm, cháu Nguyễn Gia Phúc lớp tôi đến lớp rất quấy khóc và 
không giữ bình tĩnh, thường xuyên đánh bạn. Tôi đã nhẹ nhàng, dỗ dành 
cháu nhưng cháu không những ngoan hơn mà ngược lại đánh cả cô. Trong 
lúc đó, tôi đã hít thật sâu sau đó nhẹ nhàng ôm cháu vào lòng, an ủi và rủ 
cháu chơi cùng cô trò chơi chi chi chành chành, oẳn tù tì. Dần dần cháu 
Nguyễn Gia Phúc lớp tôi đã có cảm xúc tích cực, ngoan ngoãn khi đến lớp 
(MC 2: Cô gần gũi, tiếp cận trẻ).
 Tôi tham gia đầy đủ các lớp bồi dưỡng chuyên đề của Phòng 
GD, của các thấy cô của trường đại học giáo dục tổ chức như: chuyên đề dạy 
học dự án Stem, chuyên đề xây dựng môi trường lớp học theo phương pháp 
Montessori...ở đó ngoài việc chia sẻ các phương pháp dạy học tiên tiến như 
thế nào cho đúng, các thầy cô luôn chia sẻ những kinh nghiệm trong việc 
giáo viên duy trì cảm xúc tích cực cho trẻ để truyền tải những kiến thức đó 
cho trẻ hiệu quả nhất.
 Tự học tập, bồi dưỡng qua tài liệu, internet, qua các chuyên đề. để biết 
như thế nào là cảm xúc tích cực, tiêu cực và tác dụng của việc duy trì cảm 
xúc tích cực khi đến lớp, gần gũi với 29 bạn nhỏ trong lớp tôi 11 tiếng/ 1 
ngày
* Chia sẻ, và tôn trọng cảm xúc của trẻ
 Khi đã mang trong mình một tâm hồn vui vẻ, cảm xúc tích cực hạnh 
phúc đến lớp, tôi luôn làm việc với 100 % năng lượng để trao cho trẻ những 
yêu thương, chăm sóc. Trò chuyện với trẻ để biết cảm xúc của con hôm nay 
như thế nào? Cho trẻ lựa chọn khuôn mặt cảm xúc của mình và cách thể hiện 
cảm xúc với cô. Nếu trẻ chọn cảm xúc vui, cô sẽ thể hiện cùng con cảm xúc 
đó cũng như trò chuyện để trẻ chia sẻ với cô và bạn niềm vui của con trong 
buổi sáng hôm nay. Nếu có trẻ chọn cảm xúc buồn, cô sẽ giành thời gian trò 
chuyện với trẻ để biết lý do, sau đó khéo léo động viên, an ủi bằng cách trao 
cho trẻ những cái ôm để cảm xúc tích cực của trẻ đi lên
 Đối với những trẻ còn nhút nhát chưa muốn chia sẻ hay khóc khi đến 
lớp, thay vì trò chuyện ngay thì tôi ân cần ôm trẻ vào lòng, kể cho trẻ nghe Đấy là an toàn về thể chất còn an toàn về tinh thần thì sao. An toàn tinh 
thần, sự tổn thương về tinh thần thậm chí còn nguy hiểm hơn là tổn thương 
thể xác và có thể đi hết cả cuộc đời. Chính vì vậy trẻ phải có một tâm thế gọi 
là vui mừng, phấn khởi nhất và cảm nhận thấy vui vẻ khi đi học. Và biện 
pháp đầu tiên khi nghĩ đến an toàn về tinh thần chính là ở bản thân cô giáo. 
Cô là tinh thần món ăn của trẻ, tôi đã nắm bắt được tâm lý của trẻ theo đúng 
độ tuổi, việc nắm bắt được tâm lý của trẻ nghĩa là mình đã nắm bắt được 
niềm vui ước muốn và cũng như khát khao của trẻ. Tôi đưa ra hệ thống câu 
hỏi, động viên trẻ như “ Con cần gì” “ Cô nghĩ là còn làm được” .Biết được 
trẻ cần gì bản thân tôi có phương pháp như nói chuyện trao đổi dạy dỗ nhẹ 
nhàng, luôn động viên khích lệ trẻ kịp thời, tôi khen trẻ chứ không chê bai 
hay trì trích trẻ đồng thời bản thân không được vi phạm những điều giáo viên 
không được làm đối với trẻ, Tôi luôn làm việc theo tâm, làm việc luôn đặt 
lợi ích của trẻ nên hàng đầu, khi cô đặt trẻ nên hàng đầu thì cô phải cho trẻ 
một tâm thế tin tưởng, có tin tưởng thì mới có thể yên tâm và có yên tâm thì 
trẻ mới ngoan.
 Bằng việc làm cụ thể, bằng việc cô trao đi yêu thương, tạo ra môi 
trường học tập an toàn tuyệt đối cả về thể chất và tinh tần như vậy thì không 
có lý gì trẻ lớp tôi không được an toàn, an tâm, thoải mái khi đến lớp.
 Biện pháp 3: Xây dựng môi trường lớp học “xanh - sạch - an toàn - 
hạnh phúc”
 Để tạo cho trẻ một môi trường lớp học “hạnh phúc” thì không chỉ là 
thái độ của cô mà môi trường lớp học - những vật vô tri vô giác cũng phải 
mang một ý nghĩa thật hạnh phúc. Vậy làm cách nào để xây dựng môi trường 
lớp học “xanh - sạch - an toàn - hạnh phúc” nhỉ?
 Trước tiên, cô và trò lớp 4 tuổi B2 cùng nhau xây dựng môi trường lớp 
học “xanh”. Ở đây tôi nghĩ rằng không chỉ mình giáo viên làm việc đó mà 
cả trẻ và gia đình trẻ cũng được tham gia ủng hộ, trồng và chăm sóc cây xanh 
xung quanh lớp, tại góc thiên nhiên.
 Đối với phụ huynh tôi đã đưa ra phong trào ủng hộ cây xanh, cây hoa 
cho lớp trong cuộc họp phụ huynh học sinh ngay đầu năm học. Và đến khi 
nhà trường đã xây dựng xong, thông qua zalo nhóm lớp tôi cùng toàn thể nhà 
trường phat động phong trào ủng hộ cây xanh, cây hoa cho trường, lớp để 
xây dưng môi trường lớp học “sáng - xanh - sạch - an toàn - hạnh phúc" và 
được phụ huynh ủng hộ rất nhiệt tình. (MC 5: Phụ huynh ủng hộ cây xanh)
 Khi đã có môi trường trong và ngoài lớp “xanh” như vậy thì nhiệm vụ 
của cô và trẻ là trồng, chăm sóc, và bảo vệ những cây xanh cả trong và ngoài 
lớp học để nó không chỉ là “xanh” mà phải là “sáng - xanh - sạch - đẹp”. Khi 
cô trồng cây, tôi cũng cho trẻ trải nghiệm cùng, quan sát cô làm và phụ cô 
tưới cây. Sau khi trồng tôi phân công các tổ phụ trách chăm sóc khu vườn 
cây của tổ mình để nhằm quan sát, khích lệ và công nhận sự cố gắng, trách 
nhiệm của trẻ. Khi trẻ được làm và tạo ra thành quả, được cô và bạn khen