Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp xây dựng lớp học hạnh phúc cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi tại trường mầm non

 2
 II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận:
 Hạnh phúc là trạng thái vui vẻ vì cảm thấy hoàn toàn đạt được ý nguyện. 
Đó là mục tiêu sống, mục tiêu hành động của bất cứ cá nhân nào trong cuộc đời 
này. Và giáo dục với vai trò quan trọng của mình cũng cần phải được nhìn nhận, 
được tiếp cận ở việc mang lại hạnh phúc cho người học và nhà trường phải trở 
thành trường học hạnh phúc, ở đó mọi người đều có được cảm giác vui vẻ vì đạt 
được ý nguyện. Muốn có một trường mầm non hạnh phúc để mang đến tình yêu 
thương ấm áp và phát triển tiềm năng trí tuệ của trẻ đòi hỏi sự nỗ lực rất lớn của 
các nhà trường từ Ban giám hiệu đến các giáo viên.
 Ở đó, các giáo viên phải có năng lực, kỹ năng sư phạm, phải yêu nghề, 
yêu trẻ, phải có lòng kiên nhẫn và phải có kỹ năng ứng xử sư phạm. Đặc biệt, 
phải có môi trường làm việc tốt, môi trường lớp học phải được bài trí khoa học 
phù hợp với trẻ.
 Môi trường giáo dục là tổ hợp những điều kiện tự nhiên - xã hội cần thiết, 
trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ ở trường mầm non. 
Hiệu quả của những hoạt động này nhằm góp phần thực hiện tốt mục tiêu, 
nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ. Môi trường giáo dục mầm non bao gồm môi 
trường tự nhiên (như các điều kiện không khí, ánh sáng, nguồn nước, cây xanh, 
địa điểm trường) và môi trường xã hội (bao gồm bầu không khí giao tiếp trong 
trường mầm non, phong cách làm việc, mối quan hệ giữa con người với con 
người, giữa trường mầm non với các tổ chức kinh tế, xã hội, văn hóa khác,). 
Trong trường mầm non bao gồm các trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi, không gian 
phục vụ cho việc tổ chức các hoạt động sinh hoạt hằng ngày của trẻ. Môi trường 
vật chất tạo cho trẻ những cơ hội tốt để trẻ thỏa mãn nhu cầu hoạt động và phát 
triển toàn diện về mặt thể chất, trí tuệ thẩm mĩ, đạo đức, xã hội. Những điều 
kiện xã hội như chính trị, văn hóa, các mối quan hệ giúp trẻ hình thành nhân 
cách của mình. Môi trường xã hội là môi trường giao tiếp trong trường mầm 
non, bao gồm sự giao tiếp giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với những 
người xung quanh. Môi trường này vừa mang tính chất sư phạm, vừa mang tính 
chất gia đình. Việc phân loại môi trường có thể khác nhau, song đều quan trọng 
đối với giáo dục mầm non. Môi trường đó cần phải cung ứng các điều kiện cần 
thiết để kích thích và phục vụ trẻ hoạt động một cách tích cực, chăm sóc trẻ 
tốtqua đó nhân cách trẻ sẽ được phát triển tốt và thuận lợi.
2. Thực trạng về xây dựng lớp học hạnh phúc tại trường mầm non:
 2.1. Thuận lợi: 4
 - Có ý thức hợp tác, chia sẻ, hỗ trợ nhau giữa đồng nghiệp với mọi người 
 xung quanh và nhất là với trẻ;
 - Có năng lực chuyên môn, có kỹ năng làm việc chuyên nghiệp, có cảm 
 hứng và biết truyền cảm hứng trong mọi hoạt động hàng ngày với trẻ;
 - Phương pháp dạy học vui vẻ, lôi cuốn;
 - Trẻ được tự do sáng tạo và có môi trường gắn kết thân thiện với nhau;
 - Tôi luôn tạo có cơ hội thể hiện và được công nhận giá trị bản thân trẻ;
3.2. Biện pháp 2: Trang trí, xây dựng môi trường lớp học thân thiện hạnh 
phúc vui vẻ gần gũi theo hướng mở lấy trẻ làm trung tâm một cách linh hoạt, 
sáng tạo. 
 Trang trí, mục đích là phối hợp giữa các mảng hình màu sắc, đường nét, 
sao cho cân đối hài hòa, hợp lý trong một không gian nhất định. Đối với mầm 
non việc trang trí hình ảnh không chỉ đẹp, ngộ nghĩnh, mang tính giáo dục mà 
còn phải phù hợp với chủ đề, với từng góc chơi, với nội dung chơi của trẻ, đáp 
ứng được nhu cầu khám phá, sáng tạo, trí tò mò thích cái mới, cái lạ của trẻ.
 Từ đó tôi đã trang trí và xây dựng các góc chơi ở lớp mình một cách sáng 
tạo theo hướng mở lấy trẻ làm trung tâm một cách linh hoạt. Khi trẻ hoạt động ở 
góc chơi mở, từ một góc chơi trẻ có thể thay đổi nội dung chơi, chủ đề chơi, 
hình ảnh, biểu tượng chơi một cách linh hoạt, sáng tạo, phát huy tài năng của 
mỗi trẻ. (Ảnh 1)
 Ngoài ra tôi còn viết những thông điệp hạnh phúc. VD: Thông điệp “Nụ 
cười trên môi trẻ thơ là niềm hạnh phúc của bố mẹ và cô giáo”. Thông điệp 
“Hãy dành cho nhau những câu nói dịu dàng khi ngày mới bắt đầu”.... (Ảnh 2)
 Trong lớp tôi thiết kế những bồn cây, chậu cây xanh vừa tầm với trẻ để trẻ 
có thể tự tay tưới nước, nhặt những chiếc lá già hoặc lau lá cho cây. Ngay cả 
những nơi như nhà vệ sinh tôi cũng thiết kế những hình ảnh đẹp mắt, ngộ 
nghĩnh như: ông mặt trời, nàng tiên cá, những chú cá với đủ sắc màu xinh xắn 
và không thể thiếu những chậu cây xanh trong đó để khi trẻ bước vào lớp sẽ cảm 
nhận được một môi trường xanh - sạch - đẹp. (Ảnh 3,4)
 Khi trang trí các góc trong lớp, tôi tạo các góc phù hợp đảm bảo diện 
tích cho số trẻ hoạt động thoải mái, màu sắc hài hòa. Các góc phải đảm bảo đủ 
ánh sáng cho trẻ hoạt động. Thỉnh thoảng tôi đổi chỗ và thay đổi đồ dùng, đồ 
chơi để hấp dẫn trẻ. Ở các góc chơi phải trang trí mở để trẻ được hoạt động tối 
đa trong các góc, đồ dùng, đồ chơi đảm bảo an toàn, thuận tiện mang tính gợi 
mở, phong phú, đa dạng và sắp xếp bố trí ở trong tầm mắt của trẻ. Vị trí giá đồ 
chơi vừa tầm với của trẻ cho trẻ dễ lấy, dễ cất. Tôi tự thiết kế nhiều đồ dùng, đồ 6
những nụ cười hạnh phúc của trẻ, tôi như có thêm động lực để phấn đấu, yêu lũ 
trẻ hơn và yêu bản thân mình hơn. (Ảnh 6,7)
 Từ những sản phẩm trẻ tạo ra trong quá trình chơi, hoạt động như: các con 
bướm, ong, chuồn chuồn, hoa, lá, làm từ ống nước ngọt, hộp sữa, đĩa CD, cô sử 
dụng tất cả những sản phẩm đó để làm trang trí ở các góc, ở sảnh hè, sân. 
 Tổ chức các hoạt động học, hoạt động góc, hoạt động trải nghiệm, trò 
chơi vận động trong lớp để nắm bắt sự yêu thích của trẻ về nội dung. (Ảnh 8)
 Giúp trẻ mạnh dạn tham gia hoạt động ngoài trời, chơi với các đồ chơi 
ngoài lớp học, ra khỏi không gian lớp học cùng cô và các bạn. (Ảnh 9,10)
 Khuyến khích trẻ cùng cô sắp đặt đồ chơi, phân loại đồ chơi, lau, dọn đồ 
chơi, đồ dùng hàng tuần. Việc tạo cơ hội khuyến khích trẻ tham gia xây dựng 
môi trường cùng cô là cách kích thích niềm say mê học hỏi, tìm hiểu của trẻ. 
Các học liệu bố trí đa dạng, hấp dẫn, khuyến khích trẻ chơi theo nhiều cách sáng 
tạo để trẻ có thể chủ động tích cực vui chơi, tìm tòi khám phá, trải nghiệm, thực 
hiện, hợp tác và trẻ thoải mái trò chuyện chia sẻ ý tưởng cùng bạn bè. Trẻ hoạt 
động tích cực, hiệu quả. (Ảnh 11,12)
 Đối với trẻ, việc học là điều vô cùng khó khăn. Sẽ khó để trẻ có thể thực 
hiện được một hoạt động nào đó. Đó là lý do tôi nên tập trung nhiều vào việc rèn 
luyện kĩ năng diễn đạt của học sinh. Mục đích của việc dạy học không chỉ đơn 
giản là giúp học sinh hiểu được một đơn vị kiến thức mà còn là quá trình giúp 
học sinh biểu đạt được những gì chúng hiểu dưới các dạng thức khác nhau của 
ngôn ngữ. Khi học sinh có thể trình bày một vấn đề rõ ràng và mạch lạc cũng là 
bằng chứng chứng minh mức độ nắm kiến thức của con. Tạo cơ hội để trẻ được 
nói, giao tiếp, tương tác với nhau trên lớp, trẻ có thể có thể đứng lên trình bày rõ 
ràng và mạch lạc những gì chúng đã làm có nghĩa là bạn đã thành công.
 Tôi càng chủ động giao tiếp với học sinh, trẻ sẽ càng đạt kết quả tốt hơn 
trong lớp học, luôn kiên nhẫn chờ đợi trẻ bộc lộ tình cảm ý nghĩ và tự tin khi 
diễn đạt bằng lời tôi thấy cả những học sinh nhút nhát và ít nói nhất lớp cũng có 
rất nhiều điều muốn chia sẻ.
 Các bài tập Yoga rất tốt cho sức khỏe người lớn và cả trẻ 3-4 tuổi. Yoga 
không chỉ giúp trẻ cao lớn, phát triển khỏe mạnh, dẻo dai mà giúp trẻ bình tĩnh, 
biết kiềm chế cảm xúc. Trẻ thư giãn và thoái mái cơ thể và đặc biệt giúp trẻ tập 
trung tốt hơn. (Ảnh 13)
 Tôi cho rằng việc tạo môi trường hạnh phúc thông qua các hoạt động 
hàng ngày có tác dụng hai chiều. Khi trẻ đến lớp phấn khởi, vui vẻ thì các giáo 
viên cũng thấy sự vui vẻ hạnh phúc ấy. Tôi cảm thấy có động lực, hứng thú hơn 8
lý và đáp ứng nhu cầu trẻ. Trẻ hứng thú tích cực tham gia hoạt động, kỹ năng 
được củng cố, nhiều trẻ tỏ ra mạnh dạn tự tin trong giao tiếp. Trẻ được học tập, 
vui chơi trong môi trường an toàn, thân thiện, cởi mở giúp trẻ chủ động khám 
phá, trải nghiệm các hoạt động theo nhu cầu, phù hợp độ tuổi, ở đó trẻ được học 
mà chơi, chơi mà học; được bổ sung, củng cố, rèn luyện các kỹ năng. khả năng 
sáng tạo được bộc lộ rõ rệt thể hiện rõ và tích cực.
 4.2. Đối với giáo viên:
 Xác định được vai trò định hướng các hoạt động cho trẻ, luôn tạo cơ hội 
cho trẻ phát huy tính tích cực và độc lập, rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ; có kinh 
nghiệm trong việc xây dựng môi trường lớp học hạnh phúc.
 Chủ động, mạnh dạn, tự tin, có nhiều kinh nghiệm cho bản thân được rèn 
luyện các kỹ năng vẽ, tạo hình và kiến thức kỹ năng và nghệ thuật dạy trẻ. Tôi 
thực sự yêu thích và say mê nghiên cứu, tìm tòi, thiết kế, sáng tạo các góc chơi 
theo hướng mở lấy trẻ làm trung tâm, đồ dùng học liệu và hình thức trang trí các 
góc chơi ngày các sinh động, phong phú đa dạng và hấp dẫn. Tạo được hứng thú 
cho trẻ khi trẻ tham gia mọi hoạt động ở lớp và ở trường. Tạo nên tình cảm yêu 
thương gắn bó của cô và trò., trẻ yêu thích khi đến lớp cô tự tin thoải mái vui vẻ 
với trẻ.
 Biết cách sắp xếp, tạo môi trường trong lớp phù hợp chủ đề, với độ tuổi. 
Môi trường bên trong và bên ngoài nhóm lớp được đầu tư, bố trí, khai thác sử 
dụng có hiệu quả. Đặc biệt sự sáng tạo trong việc thiết kế môi trường giáo dục 
từ các nguyên vật liệu sẵn có của địa phương. Tạo cho trẻ có nhiều cơ hội học 
tập. 
 Được nhà trường và đồng nghiệp tin tưởng, đánh giá cao, học sinh, phụ 
huynh yêu quý, kính trọng. 
 4.3. Đối với phụ huynh:
 Đa số phụ huynh hưởng ứng nhiệt tình. Giữa nhà trường, giáo viên, phụ 
huynh có sự hợp tác tích cực. Phụ huynh cảm thấy vui với thành công của trẻ, 
tin tưởng vào kết quả giáo dục của nhà trường, tin tưởng gửi con vào nhà 
trường, quan tâm đến chương trình học của trẻ và có nhu cầu học tập. Nhiệt tình 
sưu tầm ủng hộ nhà trường đồ dùng, đồ chơi sẵn có ở địa phương, đóng góp 
kinh phí tạo môi trường giáo dục trong và ngoài lớp học hạnh phúc phong phú, 
giàu sự ấm áp yêu thương và chia sẻ.