Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp dạy trẻ mẫu giáo lớn biết yêu thương chia sẻ

 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
 “Là người ai cũng cần có tình yêu thương, trao yêu thương và nhận lại yêu 
thương. Đó như một nhu cầu hạnh phúc mà mọi người ai cũng tìm kiếm trên 
suốt hành trình sống của mình. Tình yêu thương không phải bỗng dưng mà có 
được, nó phải được nuôi nấng dạy dỗ từ khi còn bé thơ. Để hiểu yêu thương là 
gì cũng cần một chặng đường dài học hỏi, trải nghiệm mới thấy được giá trị của 
nó”.
 Trong xã hội công nghiệp hoá - hiện đại hoá hiện nay, cùng với nhịp đập 
hối hả của cuộc sống, con người cũng bận rộn hơn, gấp gáp hơn. Trong sự bận 
rộn và gấp gáp ấy, đôi khi vô tình chúng ta bỏ lại phía sau sự yêu thương, chia 
sẻ của mình đối với những người khác trong gia đình, xã hội. Hay nói cách khác, 
đây chính là sự vô tâm không để ý đến những người xung quanh. Hơn lúc nào 
hết, chúng ta cần hiểu rằng cho dù ở thời đại nào thì yêu thương và chia sẻ vẫn 
là điều cần thiết để giúp con người vượt qua nỗi đau của cuộc sống là sợi dây 
nhân ái gắn bó người với người, nhà với nhà và quan trọng hơn nó gắn kết toàn 
xã hội.
 Trong thực tế, ở trường mầm non việc dạy trẻ một số kỹ năng sống như biết 
yêu thương thực sự vẫn chưa được chú trọng. Phần lớn chỉ tích hợp nội dung 
này trong tiết học kể chuyện, thơ (với những câu chuyện bài thơ có nội dung phù 
hợp) hoặc xử lí một vài tình huống xảy ra khi trẻ tranh giành đồ chơi, đánh bạn.
 Nguyên nhân chủ yếu của thực trạng này xuất phát từ nhu cầu, đòi hỏi của 
phụ huynh. Phụ huynh quan tâm nhiều đến việc con đến trường học được bài 
hát, bài thơ, chữ gì hay số mấy...chứ chưa thực sự quan tâm đến việc giáo dục kĩ 
năng cho trẻ. Người giáo viên đôi khi bị cuốn theo đòi hỏi, nhu cầu của phụ 
huynh, bên cạnh đó cũng có nhiều cô giáo chưa thấy được việc dạy trẻ biết yêu 
thương chia sẻ sẽ góp phần quan trọng trong giáo dục hình thành nhân cách trẻ. 
Hơn nữa việc dạy trẻ biết yêu thương chia sẻ là một lĩnh vực rất mới, không có 
nhiều tài liệu để tham khảo đòi hỏi giáo viên phải dành nhiều thời gian công sức 
để nghiên cứu tìm ra các biện pháp phù hợp và phải có sự phối hợp đồng bộ giữa 
phụ huynh và nhà trường. 
 Vậy làm thế nào để có thể định hướng và giáo dục các bé biết yêu thương, 
chia sẻ với bạn bè và người thân? Để trả lời câu hỏi này, tôi đã luôn mày mò, 
ứng dụng các biện pháp, hình thức, tổ chức các hoạt động giúp trẻ trong lớp tôi 
có cơ hội được thể hiện sự yêu thương, chia sẻ tới cô giáo, bạn bè và mọi người 
xung quanh và tập hợp “Một số biện pháp dạy trẻ mẫu giáo lớn biết yêu 
thương chia sẻ” tôi đã ứng dụng hiệu quả để chia sẻ với bạn bè đồng nghiệp.
 1/14 2.1. Thuận lợi
 Đa số trẻ trong lớp tôi đều đã học qua lớp mẫu giáo bé và mẫu giáo nhỡ 
nên có nền nếp học tập. Biết quan tâm, chia sẻ giúp đỡ cô giáo và bạn bè.
 Phụ huynh lớp tôi rất quan tâm đến con. Ban phụ huynh lớp tích cực phối 
hợp với giáo viên lớp tổ chức các hoạt động ngoại khóa, tham quan dã ngoại.
 Bản thân tôi và giáo viên ở lớp đều đã được tham khảo các nguồn tài liệu kĩ 
năng sống, giá trị sống nên tích lũy được một số kiến thức cũng như kinh 
nghiệm dạy trẻ các kĩ năng, các giá trị sống trong đó có kĩ năng biết chia sẻ, yêu 
thương.
 2.2. Khó khăn
 Lớp có một số bé quá hiếu động như bé: Minh Đạt, Gia Huy, Minh Khôi, 
Huy Đức khả năng tập trung chú ý chưa cao hay quậy phá.
 Bên cạnh đó, lớp lại có một số bé khá nhút nhát, thể trạng yếu không thích 
tham gia các hoạt động tập thể như bé Việt Nữ, Hà Anh, Diệu Xuân.
 Số trẻ nam đông hơn trẻ nữ 18/14.
 Trẻ 5 tuổi ý thức về bản ngã (cái tôi) của các bé đã bắt đầu xuất hiện, trẻ 
biết phân biệt một cách rõ ràng giữa bản thân và những người xung quanh. Khả 
năng phân biệt về nhận thức, về những giới hạn của quyền sở hữu ở một số cháu 
của lớp tôi rất kém, trẻ chỉ biết ích lợi của bản thân mà không để ý đến quyền lợi 
của những người xung quanh.
 Các bé lớp tôi phần lớn được sinh ra trong những gia đình có điều kiện, lại 
là bé đầu lòng nên rất được ông bà bố mẹ nâng niu chiều chuộng, mọi ý thích 
của bé đều được đáp ứng nên sự chia sẻ và thể hiện tình cảm yêu thương của trẻ 
với mọi người mọi vật xung quanh còn hạn chế. Mặc dù rất quan tâm đến con 
nhưng đa số phụ huynh là công chức nhà nước nên ít có thời gian dành cho con, 
phần lớn đều nhờ cậy ông bà. Vì vậy việc thống nhất quan điểm, biện pháp 
chăm sóc giáo dục trẻ giữa giáo viên và phụ huynh còn gặp nhiều khó khăn. 
Nhiều phụ huynh còn nhầm lẫn giữa sự yêu thương và bao bọc. Đôi khi yêu con 
quá mà “che chắn” con quá kĩ.
 Trước khi nghiên cứu các biện phát tôi đã khảo sát học sinh lớp mình và 
có kết quả như sau
 Đầu năm
 Nội dung Đạt Chưa đạt
 Số trẻ Tỷ lệ% Số trẻ Tỷ lệ %
 Quan tâm 22 69 10 31
 Chia sẻ - giúp đỡ 19 59 13 41
 Thể hiện tình cảm 20 63 11 37
 3/14 Để lưu giữ những thông điệp yêu thương, để nhắc nhở các bé biết thường 
xuyên phấn đấu tu dưỡng trở thành những em bé ngoan, những con người nhân 
hậu sống có ích chúng tôi cùng trẻ làm “Cây yêu thương” của lớp. Trên đó, từng 
cặp rễ cây và quả sẽ mang một thông điệp:
 Để trẻ hiểu chúng tôi đã giải thích rất cặn kẽ những thông điệp đó và 
thường xuyên hỏi trẻ: Hôm nay chúng mình đã gieo được gì? Chúng mình gieo 
chăm chỉ (khiêm tốn...) như thế nào?
 Trên thân cây chúng tôi gắn hình ảnh những hoạt động giao lưu...của lớp 
như một hình thức ghi dấu lại những việc có ích trẻ đã làm giúp trẻ cảm thấy tự 
hào, hứng thú hơn khi tham gia những hoạt động tiếp theo.
 Để kích thích những việc làm tốt của trẻ có tính liên tục bên cạnh “cây yêu 
thương” chúng tôi cùng trẻ tạo ra một vườn hoa, mỗi bông hoa gắn với một việc 
làm. Ví dụ: Thích giúp đỡ cô giáo và các bạn...cuối tuần trẻ nào đạt được tiêu 
chí trên bông hoa sẽ được gắn ảnh. “Cây yêu thương”, “những bông hoa việc 
tốt” không chỉ giúp cho các bé của lớp tôi trở nên thân thiện, tích cực, thích làm 
việc tốt hơn mà còn thu hút được sự quan tâm ủng hộ của các bậc phụ huynh.
 (Ảnh minh họa cây yêu thương – Phụ lục 1)
 Không chỉ tạo môi trường thân thiện cho trẻ hoạt động, giao tiếp, âm nhạc 
cũng là một trợ thủ đắc lực để chúng tôi mang đến cho các bé một cảm giác bình 
yên thoải mái khi đến lớp, làm giảm bớt những căng thẳng bực bội và tính hiếu 
động nghịch ngợm của các bé.
 Vào trước giờ đi ngủ hay buổi chiều trước giờ phụ huynh đón chúng tôi 
thường cho các bé nhắm mắt thư giãn lắng nghe nhạc không lời Song from A 
Secret garden cùng theo đó là những lời bình rất dịu dàng trên nền nhạc “Các 
con hãy nhắm mắt lại, thả lỏng cơ thể và thấy mình đang đứng giữa một khu 
vườn đầy hoa, những bông hoa đủ màu sắc tỏa hương thơm ngát, tiếng chim hót 
líu lo, phía xa xa là cô giáo và những người bạn thân thiết của con, mọi người 
đang nhìn con mỉm cười, đến bên con, thì thầm nói với con...tôi yêu bạn lắm, 
bạn là người bạn tuyệt vời...con cùng cô giáo và các bạn bước vào một khinh khí 
cầu, khinh khí cầu nhẹ nhàng bay lên đưa con và các bạn đi qua những cánh 
đồng xanh mướt, những dòng sông êm đềm ...rồi khinh khí cầu từ từ hạ xuống 
...bây giờ các con hãy mở mắt ra và trở về với lớp học của mình nào”. Sau đó tôi 
hỏi cảm giác của trẻ sau khi thư giãn và cho trẻ tập nói lời yêu thương với người 
bạn bên cạnh của mình. Có thể nói những phút giây thư giãn đã mang lại những 
hiệu quả tích cực, các bé của lớp tôi trở nên thân thiết với nhau hơn, bớt nghịch 
ngợm và thật giàu cảm xúc. Đã có những giọt nước mắt của bé rơi xuống khi tôi 
nói và cho trẻ tưởng tượng về mẹ, về những người bạn thân của mình... Bé Minh 
 5/14 ngày hội ngày lễ cho trẻ là một hình thức giáo dục hiệu quả và sinh động nhất, 
giúp trẻ được trải nghiệm các cảm xúc tích cực .Thông qua đó trẻ được học và 
chia sẻ các kĩ năng sống với cô giáo, bạn bè và cha mẹ.
 Với quan điểm như vậy nên tôi thống nhất với giáo viên ở lớp và ban phụ 
huynh lớp từ đầu năm học các kế hoạch hoạt động ngoại khóa cho các con. Tôi 
đặc biệt chú ý đến các ngày lễ hội: Ngày 20/10, ngày Tết Trung Thu, Noel, Tết 
Nguyên Đán, ngày 8/3, sinh nhật tháng của trẻ, với mỗi ngày hội chúng tôi cố 
gắng sử dụng một hình thức tổ chức riêng nhằm lôi cuốn hấp dẫn trẻ tích cực 
tham gia hoạt động.
 3.1. Dạy trẻ biết yêu thương những người thân trong gia đình
 Nuôi dưỡng lòng yêu thương cho trẻ là một công việc hết sức thú vị và đòi 
hỏi sự kiên nhẫn, hiểu biết. Cũng tương tự như khi ta xin được một hạt giống 
quý nào đó rồi mang về trồng trên mảnh đất trước nhà. Mỗi ngày, ta tưới nước 
giữ ẩm cho chỗ đất gieo hạt, rồi một ngày nào đó hạt sẽ nảy mầm phát triển 
thành cây cho ta trái ngọt lành.
 Cùng với việc dạy trẻ trên những tiết học, tích hợp trong các hoạt động của 
chủ đề gia đình chúng tôi rất quan tâm đến việc tổ chức các hoạt động ngoại 
khóa, các ngày lễ hội như tổng kết chủ đề: “Ngày hội gia đình”, tổ chức “ngày 
hội yêu thương 20-10” bởi thông qua các hoạt động chuẩn bị, chia sẻ trẻ sẽ hiểu 
sâu sắc hơn tình cảm yêu thương của cha mẹ dành cho mình, biết cách chia sẻ 
cảm xúc với những người thân yêu. Ví dụ: Ngày 20/10 - ngày phụ nữ Việt Nam. 
Trước ngày tổ chức lễ hội chúng tôi cùng trẻ trò chuyện về ý nghĩa ngày hội, 
đưa ra ý định, hình thức tổ chức và thăm dò ý kiến của trẻ về món quà tặng mẹ. 
Các bé đã cùng nhau làm những bông hoa hồng bằng giấy kết thành một lẵng 
hoa thật đẹp để tặng mẹ và cắt dán hoa trang trí phông, cùng tô màu dòng chữ 
“Riêng mặt trời chỉ có một và thôi và mẹ em chỉ có một trên đời” để treo trước 
cửa lớp.
 Các bé còn được “bí mật” tập luyện những bài hát, bài thơ hay về mẹ. 
Không thể miêu tả hết cảm xúc của các bé lúc ấy, niềm vui niềm tự hào lấp lánh 
trên những khuôn mặt ngây thơ. Dường như các bé cũng hiểu mình đang làm 
một việc tốt, ý nghĩa dành tặng cho những người thân yêu.
 Chúng tôi cũng chọn chủ đề về mẹ với lời đề từ ấn tượng trên phông sân 
khấu: “Mẹ trong trái tim con”. Ngày hôm ấy, giữa ngập tràn bóng và hoa những 
thiên thần nhỏ của lớp tôi xếp hàng hai bên cửa lớp chào đón các mẹ. Vào 
chương trình từng tốp các bé lên hát múa và đọc những bài thơ thật hay và ý 
nghĩa về mẹ, cả hội trường như nghẹn lại khi xem các con hát múa bài “Nhật kí 
của mẹ” và nghe các bé trai nói lời chúc mừng mẹ. Cuối chương trình các phụ 
 7/14